Dolichos lablab - wspięga pospolita, fasolnik egipski

Tę roślinę widziałam w ogrodzie pokazowym w Lednicach w Czechach. Prawie przeszłam obok niej obojętnie, jak obok fasoli, ale uwagę moją przykuła nazwa łacińska na tabliczce. Jakaś dziwna, mało łacińska. Nigdy nie miałam do czynienia z tą rośliną.

Dekoracyjność: Szybko rosnące pnącze ozdobne z kwiatów, liści i strąków.

Pochodzenie i opis: Rośnie dziko w Afryce, tam też jest uprawiany jako roślina użytkowa. Jest rośliną wieloletnią, ale krótkowieczną, choć łatwo się wysiewa i nie widać przez to jej zamierania. Rośnie szybko i silnie, dorasta do 6 metrów (w uprawie do 2-3). Jest podobna do fasoli - oplata się wokół podpory pędami, ma trójlistkowe liście złożone, typowe grzbieciste kwiaty i grube strąki.  Kwiaty i strąki mają barwę fioletową, białą lub różową. Kwitnie latem, od VI do pierwszych przymrozków.

Wymagania i uprawa: Roślina wybitnie światłożądna i ciepłolubna. Wymaga przepuszczalnych gleb, nie znosi natomiast gleb podmokłych i chłodnego deszczowego lata. Wymaga mocnych podpór. 

Rozmnażanie:Przez wysiew nasion w III pod osłonami lub w drugiej połowie V bezpośrednio do gruntu, pamiętając o przykrywaniu zasiewów podczas chłodnych majowych nocy. Nasiona wschodzą nierównomiernie, dlatego przed siewem warto je przez kilka godzin moczyć w ciepłej wodzie. 

Zastosowanie: U nas przede wszystkim jako roślina ozdobna, do szybkiego zazieleniania altan, płotów itp. Jako roślina jadalna nie polecana, ponieważ nasiona zawierają trujące glikozydy i trzeba je gotować "w kilku wodach".  Podobno można też jeść liście, kwiaty i korzenie, ale ja nie próbowałam 😉. https://ozdobne.waw.pl/</

Pentas lanceolata - piątak lancetowaty

Dekoracyjność: Roślina sezonowa o wyjątkowo barwnych kwiatach. W naszych warunkach klimatycznych traktowana jest jako roślina jednoroczna, gdyż nie jest odporna na mróz.

Pochodzenie i opis: Rośnie dziko w Afryce. Jest niewielkim krzewem, w warunkach naturalnych dorasta do 1 m, u nas w uprawie do ok. 60 cm. Liście ma owalne, sztywne, lekko owłosione, z wyraźną nerwacją. Największą ozdobą rośliny są kwiaty zebrane w gęste, półkoliste kwiatostany. Kwiaty składają się z wydłużonej rurki i pięciu płatków (stąd nazwa), mają żywe, ostre kolory - czerwony, różowy, fioletowy lub biały. Kwitnie od VII do pierwszych przymrozków. Kwiaty są chętnie odwiedzane przez motyle.

Wymagania i uprawa: Gatunek wybitnie światłolubny, tylko na pełnym słońcu obficie kwitnie i zachowuje zwarty pokrój. Wymaga gleby przepuszczalnej, odkwaszonej. W czasie upałów wymaga systematycznego podlewania. Cały sezon należy systematycznie nawozić nawozem wieloskładnikowym. Przekwitnięte kwiatostany należy sukcesywnie usuwać, w przeciwnym razie roślina szybko kończy kwitnienie i zaczyna nadmiernie rozrastać się tracąc swój zwarty pokrój. Na zimę likwidujemy uprawę lub przechowujemy w chłodnym jasnym pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem, podobnie jak pelargonie. Przed likwidacją roślin możemy pobrać sadzonki na przyszły rok.

Rozmnażanie: Przez sadzonki wierzchołkowe sporządzane w VIII-IX lub wiosną z przechowanych roślin. 

Zastosowanie: Bardzo oryginalna, mało rozpowszechniona roślina kwietnikowa, rabatowa i pojemnikowa. Ładnie wygląda zarówno w nasadzeniach jednogatunkowych, jak i jako dodatek do innych roślin sezonowych. 

Caryopteris x clandonensis - barbula klandońska

Dekoracyjność: Późno letnie mocno niebieskie kwiaty, przyciągające owady.

Pochodzenie i opis: Mieszaniec gatunków rosnących dziko w Azji. Jest krzewinką dorastającą do ok. 1 metra. Jest gęsto ulistniona - liście stanowią ozdobę nie kwitnącej rośliny, są szaro zielone, lancetowate, są odmiany o liściach biało obrzeżonych. Roztarte liście ładnie pachną. Największą ozdobą rośliny są niebieskie późno letnie kwiaty. Z kwiatów wyrastają dosyć długie pręciki nadające lekkości i uroku. Kwiaty skupiają się przede wszystkim w wierzchołkowych częściach pędów. Kwiaty są pachnące i miododajne, chętnie przebywają na nich pszczoły i motyle. Kwitnienie rozciąga się aż do października. Kwiaty pojawiają się na pędach tegorocznych. 

Wymagania i uprawa: Najlepiej kwitnie w miejscach ciepłych, dobrze oświetlonych, na przeciętnych, niezbyt wilgotnych glebach. Zbyt żyzne gleby powodują rozrastanie się rośliny, lecz jednocześnie słabsze kwitnienie. Źle znosi nasze zimy, szczególnie nie sprzyjają jej zastoiska wodne w miesiącach zimowych. Przed zimą wymaga kopczykowania kompostem i ziemią nasady pędów (lub zimowania w pomieszczeniach), gdyż przemarza do granicy śniegu. Rośliny posadzone w pojemnikach należy przechowywać zimą w miejscu osłoniętym przed mrozem. Wczesną wiosną odkrywamy kopczyki i przycinamy roślinę nisko nad ziemią, pozostawiając na każdym pędzie 1-2 pąki. Wielu ogrodników traktuje ją jako roślinę jednoroczną. 

Rozmnażanie: Podobnie jak inne krzewy i krzewinki liściaste, stosunkowo łatwo rozmnaża się przez sadzonki zielne latem lub półzdrewniałe wczesną jesienią.

Zastosowanie: Cenna roślina na kwietniki i rabaty ze względu na późne kwitnienie (wiele roślin już w tym czasie przekwita). Można z niej tworzyć niewysokie strzyżone żywopłoty (podobnie jak z lawendy). Dobrze prezentuje się też w pojemnikach. Jest cenną rośliną miododajną.